શિક્ષણ

તમારી કોમ્યુનિટી સેટ કરતા પહેલાં તમારા હેતુને ધ્યાનમાં લો - શું તે શાળાની પ્રવૃત્તિના અપડેટ શેર કરવાનો છે, વિદ્યાર્થીઓ અને કર્મચારીઓની સુખાકારી માટે સહાય પૂરી પાડવાનો છે, શ્રેષ્ઠ રીતો વિશેની માહિતી અને શિક્ષણ સંબંધિત નવું કન્ટેન્ટ શેર કરવાનો કે પછી અન્ય હેતુ છે? તમારો હેતુ કોમ્યુનિટીમાં કયા સભ્યોનો સમાવેશ કરવો અને તેઓ કયા ગ્રૂપમાં રહેશે તે નક્કી કરવામાં તમને મદદ કરશે. તમે નીચેનાં ગ્રૂપ બનાવી અથવા ઉમેરી શકો છો:

• ધોરણ અથવા વિષય અનુસાર શિક્ષકો હોય;
• નૉન-ટીચિંગ સ્ટાફ હોય;
• વિવિધ પ્રોજેક્ટ પર કામ કરતા લોકો હોય;
• વર્ગ અથવા ધોરણ અનુસાર માતા-પિતા હોય;
• વિદ્યાર્થીના વર્ગો અનુસાર, જેમાં ગ્રૂપ એડમિન તરીકે શિક્ષકો હોય;
• રમતગમત ટીમ અથવા શાળાની અન્ય પ્રવૃત્તિઓના સભ્યો.

કોમ્યુનિટીનો હેતુ સ્પષ્ટ હોવાથી તમારી એડમિન ટીમ અને સભ્યો સમજી શકે છે કે શા માટે કેટલાક ગ્રૂપને ઉમેરવામાં આવ્યા છે અને અન્ય ગ્રૂપને ઉમેરવામાં આવ્યા નથી. જેમ કે, જો તમારો હેતુ શાળા સંબંધિત અપડેટ શેર કરવાનો હોય, તો તમે શાળાના ફૂટબોલ ખેલાડીઓના માતા-પિતાને એ ગ્રૂપને સામેલ કરી શકો છો કે જેઓ સાધનો અને તાલીમના સમયપત્રક વિશેની માહિતી શેર કરે છે. જો કે, કોઈ સમાન સામાજિક વિષયમાં રુચિ ધરાવતા માતા-પિતાના ગ્રૂપનો સમાવેશ કરવામાં આવશે નહીં.

કેટલાક ગ્રૂપના સભ્યો - જેમ કે વર્ગ ગ્રૂપ - દર વર્ષે બદલાઈ શકે છે. આવા કિસ્સામાં, જૂના ગ્રૂપને દૂર કરીને નવું ગ્રૂપ ઉમેરવું સરળ રહેશે. રમતગમત ટીમ, અભ્યાસ અથવા પ્રોજેક્ટ-આધારિત ગ્રૂપ જેવા અન્ય ગ્રૂપને નિયમિતપણે ઉમેરવાની અને દૂર કરવાની જરૂર પડી શકે છે. માતા-પિતાના સંગઠન ગ્રૂપ કે નૉન-ટીચિંગ સ્ટાફ જેવા ગ્રૂપ મોટાભાગે તેમના તેમ જ રહે છે. ફક્ત સમયાંતરે કેટલાક સભ્યો ઉમેરવામાં અને કેટલાકને દૂર કરવામાં આવે છે. જો મોટાભાગના ગ્રૂપને દર વર્ષે દૂર કરવાની જરૂર હોય, તો તે કોમ્યુનિટીને જ બંધ કરીને નવી કોમ્યુનિટી બનાવવાનું સરળ રહે છે.

સકારાત્મક વાતાવરણ જાળવવું એ તમારી કોમ્યુનિટીની સુખાકારી માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે. શિક્ષકો, માતા-પિતા અથવા વિદ્યાર્થીઓ, તમે કોઈની પણ સાથે વાતચીત કરી રહ્યા હોવ, WhatsApp પર તમારી કોમ્યુનિટી માટે આચારસંહિતા સામેલ કરવી શ્રેષ્ઠ છે. આચારસંહિતા એવા નિયમો, સિદ્ધાંતો અને મૂલ્યોનો સંગ્રહ છે જે, તમારી કોમ્યુનિટીમાં આવકાર્ય અથવા તો અસ્વીકાર્ય વર્તણૂંકો તેમજ કન્ટેન્ટ બાબતે સમજવામાં તમારા કોમ્યુનિટીનું માર્ગદર્શન કરે છે.

શિક્ષણ ક્ષેત્રે, ધ્યાન આપવા જેવા કેટલાક જોખમો પણ છે. કોમ્યુનિટી અને ગ્રૂપ એડમિન, બંને માટે આના વિશે સ્પષ્ટ માર્ગદર્શિકા તૈયાર કરવી મહત્ત્વપૂર્ણ છે:

• સગીર વયના વિદ્યાર્થીઓ - WhatsApp પર રજિસ્ટ્રેશન કરવા અને તેનો ઉપયોગ કરવા માટે વિદ્યાર્થીઓની ઉંમર ઓછામાં ઓછી 13 વર્ષ હોવી જોઈએ અને યુરોપિયન ક્ષેત્રમાં, તેમની ઉંમર 16 વર્ષ કે તેથી વધુ હોવી જોઈએ. તે મહત્ત્વપૂર્ણ છે કે તમે WhatsApp પર કોઈ એવી કોમ્યુનિટી ન બનાવો કે જેમાં આનાથી ઓછી ઉંમરના વિદ્યાર્થીઓ સામેલ હોય. તમારી એડમિન ટીમ સાથે મળીને નજર રાખો કે સગીર વયના વિદ્યાર્થીઓ તમારી કોમ્યુનિટીમાં ન જોડાય. જ્યારે સગીર બાળકોના એકાઉન્ટ જોવા મળે, ત્યારે તેમને તરત જ દૂર કરો અને WhatsAppને તેમની જાણ કરો.
• ગ્રૂપ આમંત્રણની લિંક અને નવા સભ્યો - જ્યારે વર્ગ અને માતા-પિતા ગ્રૂપ સતત બદલાતા રહે છે ત્યારે આમંત્રણની લિંક અત્યંત ઉપયોગી થઈ શકે છે. જો કે, આ લિંક માત્ર યોગ્ય સભ્યોને ઇમેઇલ અથવા નિજી મેસેજ દ્વારા સીધી જ મોકલવી જોઈએ, સાથે સાથે એ ચેતવણી પણ આપવી જોઈએ કે આ લિંક અન્ય કોઈ સંપર્કને ફોરવર્ડ કરવી નહીં. તમે જેમને ઓળખતા ન હો તેવા કોઈ પણ સંપર્કો પર નજર રાખવા અને તેમને ઝડપથી દૂર કરવા માટે તમારી કોમ્યુનિટી તથા ગ્રૂપ એડમિન સાથે મળીને કામ કરો.
• ધાકધમકી - ધાકધમકી કોઈ વ્યક્તિને ડરાવવા માટે અફવાઓ ફેલાવવાથી લઈને અનુચિત ફોટા પોસ્ટ કરવા સુધીની અનેક રીતે થઈ શકે છે. સભ્યોને ગ્રૂપ અને ગ્રૂપ એડમિનને ધાકધમકીની જાણ કરવા પ્રોત્સાહિત કરવા જોઈએ. આ માટે નિયમિતપણે ઘોષણાઓ પોસ્ટ કરી શકાય છે. તે સ્પષ્ટ કરો કે ધાકધમકીના પરિણામે સભ્યને કોમ્યુનિટીમાંથી દૂર કરવામાં આવી શકે છે. ઉપરાંત, તમારી શાળાની ધાકધમકી વિરોધી પોલિસી હેઠળ આવા સભ્યો વિરુદ્ધ પગલાં પણ લઈ શકાય છે.
• બાળ શોષણ - 18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના સગીરો સામેલ હોય તેવા કિસ્સામાં, કોઈ પણ પ્રકારની જાતીય વિષય સંબધિત વાતચીત WhatsApp પોલિસી વિરુદ્ધ છે અને મોટાભાગના દેશોમાં ગેરકાયદેસર પણ છે. આ એવી સ્થિતિમાં પણ લાગુ પડે છે જ્યાં અશ્લીલ ફોટો શેર કરનાર વ્યક્તિ પોતે જ સગીર હોય અને તે ફોટો તેનો જ છે. આવું કન્ટેન્ટ તરત જ ડિલીટ કરવું જોઈએ. જો તમને અથવા તમારી એડમિન ટીમને કોઈ એવું કન્ટેન્ટ મળે અથવા તો જોવામાં આવે કે જેમાં બાળક સાથે જોરજુલમ અથવા શોષણ થઈ રહ્યું છે, તો તમારી સ્થાનિક પોલીસ અને નેશનલ સેન્ટર ફોર મિસિંગ એન્ડ એક્સપ્લૉઇટેડ ચિલ્ડ્રન (NCMEC) અથવા ઇન્ટરનેશનલ સેન્ટર ફોર મિસિંગ એન્ડ એક્સપ્લૉઇટેડ ચિલ્ડ્રન (ICMEC)નો સંપર્ક કરો. વધુમાં, આ વાપરનારની જાણ કરો અને તેમની સાથેનો સંપર્ક તોડો.

ગ્રૂપમાં સભ્યોને કેવી રીતે ઉમેરવા અને દૂર કરવા

શિક્ષણ-આધારિત કોમ્યુનિટીમાં, કોમ્યુનિટી અને ગ્રૂપ એડમિનની નિમણૂંક કરવા, એડમિન ટીમ સાથે વાતચીત કરવા અને સંકલન સાધવા તથા ગ્રૂપને મેનેજ કરવાની જવાબદારી ગ્રૂપ એડમિનને આપવા માટે એક સ્પષ્ટ માળખું હોવું જોઈએ.

કોમ્યુનિટી એડમિનની પસંદગી કરતી વખતે, એવા લોકોને પસંદ કરો કે જેમની તમારી કોમ્યુનિટી પ્રત્યે કેટલીક ઔપચારિક જવાબદારી હોય – જેમ કે નોકરિયાત શિક્ષક અથવા સ્ટાફના સભ્ય. એ જ સમયે, સમગ્ર કોમ્યુનિટી અંતર્ગત સભ્યો માટે સંચાર કાર્યક્ષમ અને મૂલ્યવાન હોય તેની ખાતરી કરવા એડમિન માટે જે કૌશલ્ય અને માહિતીની ઍક્સેસની જરૂર પડશે તેને ધ્યાનમાં લો.

કર્મચારી અને માતા-પિતાના ગૂપને મેનેજ કરવા માટે, એવા એડમિનની નિમણૂંક કરો કે:

• જે આચારસંહિતા પ્રત્યે સમર્પિત હોય;
• જે મૈત્રીપૂર્ણ અને મિલનસાર હોય તેમજ પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિઓમાં અડગ રહેવાની ક્ષમતા ધરાવતા હોય;
• જે ગ્રૂપને મેનેજ કરવા માટે સમય ફાળવવા તૈયાર હોય;
• જે નિયમિત રીતે અન્ય એડમિન સાથે વાતચીત કરવા અને તેમને મળવા માટે તૈયાર હોય.

18 વર્ષથી નીચેના વિદ્યાર્થીઓ સાથેના વર્ગ ગ્રૂપ માટે, શિક્ષકોને ગ્રૂપ એડમિન બનાવવા જોઈએ. જો નાના સ્ટડી અથવા પ્રોજેક્ટ ગ્રૂપની જરૂર હોય, તો શિક્ષક કદાચ:

• ખાતરી કરી શકે છે કે તેઓ દરેક ગ્રૂપના એડમિન હોય;
• એક વિદ્યાર્થીને તેમના સહ-ગ્રૂપ એડમિન બનાવી શકે છે;
• કોઈ પણ સમસ્યાની ચર્ચા કરવા માટે અને આચારસંહિતાની યાદ અપાવવા માટે સમયાંતરે વિદ્યાર્થી ગ્રૂપના સહ-એડમિનનો સંપર્ક કરી શકે છે;
• જો કોઈ સમસ્યા હોય તો શિક્ષક વિદ્યાર્થીઓને @mention થકી ઉલ્લેખ કરીને અથવા નિજી સ્તરે શિક્ષકને મેસેજ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી શકે છે.

તમારી કોમ્યુનિટીને પરોવાયેલી રાખવા માટે, એ સુનિશ્ચિત કરવું જરૂરી છે કે ઘોષણા ગ્રૂપમાં આપવામાં આવેલી માહિતી મહત્ત્વપૂર્ણ અને તમામ સભ્યો માટે ઉપયોગી છે. આમાં નીચેની બાબતો વિશેની ઘોષણાઓનો સમાવેશ થઈ શકે છે:

• અસેમ્બલી અથવા ઇવેન્ટ;
• શાળા બંધ રાખવી અને રજાઓ;
• કર્મચારીઓની નિમણૂંક અથવા ટ્રાન્ઝિશન;
• અભ્યાસક્રમમાં ફેરફાર;
• પ્રતિસાદ માટેનો સર્વે.

કોમ્યુનિટીની અંદર રહેલાં વિવિધ ગ્રૂપના હેતુને ધ્યાનમાં રાખવો એ એક સારો અભ્યાસ છે. તેમના હેતુઓના આધારે, તમે તેમની વાતચીતનું માળખું, કેટલી વાર વાતચીત કરવી અને વાતચીતના કન્ટેન્ટ બાબતે માર્ગદર્શિત કરવા માટે ગ્રૂપ એડમિન સાથે કામ કરી શકો છો. તે આના માટે ઉપયોગી થઈ શકે છે:

• ઇવેન્ટ, ટ્રાઈ-આઉટ અને તકો વિશે માતા-પિતા અને વિદ્યાર્થીઓને વાર્ષિક ઘોષણાઓ મોકલવા;
• સ્વયંસેવકો/સ્વયંસેવિકાઓ માટે પૂછવા વર્ગ માતા-પિતાનાં ગ્રૂપને મેસેજ મોકલવા, તેમને શિક્ષકોને મળવા માટે આમંત્રિત કરવા અથવા તેમના વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નોના જવાબ આપવા;
• શૈક્ષણિક વીડિયો, હોમવર્ક ડોક્યુમેન્ટ અથવા પરીક્ષાના સમયપત્રક વિશેના રિમાઇન્ડર વર્ગ ગ્રૂપને મોકલવા.

કોમ્યુનિટી અને ગ્રૂપ એડમિન માટે સભ્યોને ઉપયોગી લાગે તેવી માહિતી પર અને તેઓ શું વધુ જોવા માંગે છે તેના પર પ્રતિસાદ લેવો એ એક આદર્શ વિચાર છે. કોમ્યુનિટી અને ગ્રૂપ એડમિન માત્ર એડમિન માટેના ગ્રૂપમાં પણ કનેક્ટ થઈ શકે છે, જેથી તેઓ તેમના મતે શું સારી રીતે કામ કરી રહ્યું છે અને શું નથી, વાતચીતને વધુ સંબંધિત જાળવી રાખવા માટે કયા ગ્રૂપ ઉમેરી શકાય અથવા દૂર કરી શકાય તેમજ અમુક ઘોષણાઓ ગ્રૂપ સ્તરે વધુ સારી રીતે સંભાળવામાં આવે છે કે કોમ્યુનિટી સ્તરે તે બાબતોને શેર કરી શકે.